Door: Robert Bakker

Mythes en misverstanden over het recht; ze variëren van het geloof in de onoverwinnelijke topadvocaat tot de veronderstelling dat alles op internet gratis is. Hier volgen vijf hardnekkige opinions chic.

 

#1 "Een standaard contract van internet voldoet prima."

Iedereen gebruikt ze toch? Die contracten, gratis te downloaden van internet of van aanbieders van zogenaamde standaardoplossingen tegen betaling van een paar euro. Zo’n contract vult u zelf verder in, net zo makkelijk en een kind kan de was doen. Contracten verdwijnen na ondertekening toch in de bureaula en niemand die er daarna meer naar omkijkt. Het gaat tenslotte om vertrouwen in de handel. Veel plezier voor weinig geld dus.

Het gros van de contracten die gratis van het internet zijn te downloaden zijn slecht, niet actueel en regelen vaak niet de zaken die nu juist nodig zijn. En dan komt de dag dat uw contractpartij (bijvoorbeeld een afnemer van uw producten, een leverancier, een huurder van uw woning of bedrijfspand of een aannemer van een door uw te realiseren gebouw) iets doet waar u niet van gediend bent. Hij betaalt niet of is te laat met leveren, het bouwwerk is ondeugdelijk, enzovoorts. De gevolgen laten zich raden.

Erger wordt het indien u zonder enige onderhandeling of review vooraf het zogenaamde ‘standaard’ contract ondertekent dat door de andere partij aan u wordt voorgelegd. Die contracten, vaak vuistdik, bevatten bepalingen die u rechten ontnemen of die de andere partij extra rechten toekennen. U kunt blijven zitten met garantieverplichtingen, waarvan u het bestaan niet durfde te vermoeden. Uiteindelijk eindigt u met te veel verplichtingen en te weinig rechten en kost het contract u geld in plaats van dat het iets oplevert.

Contracten die enige substantie hebben waar het gaat om de omvang van de opdracht of de hoeveelheid geld die er mee is gemoeid, moet u altijd juridisch laten checken. Onderhandelen gaat niet alleen over de prijs. Het gaat vooral ook over risico’s en andere verplichtingen die u aangaat.

 

#2 "Als ik een BV heb, dan ben ik niet persoonlijk aansprakelijk voor de schulden"

Een BV heet voluit: besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid. De term ‘beperkte’ ziet op de eigenaar van de BV, de aandeelhouder. De BV wordt, naast de fiscale voordelen die het biedt, in veel gevallen dus opgericht om de persoonlijke aansprakelijkheid te vermijden. Dat is een begrijpelijk streven. En het zal in de meeste gevallen ook wel adequaat zijn om die persoonlijke aansprakelijkheid af te weren. De schulden zijn van de BV en niet van u. Maar de BV is de afgelopen decennia zo vaak misbruikt (denk aan sterfhuisconstructies en faillissementsfraude) juist vanwege die beperkte aansprakelijkheid dat de wetgever en de rechtspraak steeds vaker de bestuurder (maar ook de aandeelhouders) persoonlijk aansprakelijk houden voor de schulden die een BV achterlaat.

De bekendste voorbeelden zijn de aansprakelijkheid voor fiscale schulden en de aansprakelijkheid van de bestuurder bij faillissement indien hij bepaalde wettelijke verplichtingen verzaakt. Maar de laatste jaren zijn er in de rechtspraak ook regels ontwikkeld over de aanspraken van contractpartijen van de BV op de bestuurder. Die aansprakelijkheid kan ontstaan indien de bestuurder een verplichting is aangegaan waarvan hij wist of moest weten dat de BV die niet zou kunnen nakomen. Het aansprakelijk stellen van bestuurders van BV’s door leveranciers is de laatste jaren schering en inslag en vaak met succes, ook zonder dat er sprake is van moedwillig handelen van de bestuurder.

De meest recente wetgeving stelt strenge regels over solvabiliteit en liquiditeit ten aanzien van dividenduitkeringen aan aandeelhouders en verbindt forse sancties aan overtredingen in de vorm van persoonlijke aansprakelijkheid van bestuurders en aandeelhouders.

Handelen met en namens een BV vergt dus de nodige voorzichtigheid. De bestuurder en de aandeelhouders moeten alert zijn op zijn rechtspositie. Persoonlijke aansprakelijkheid is nu juist iets dat je wilde voorkomen en als het misloopt kan dat een zeer kostbaar verhaal zijn. Niet alleen het risico op die aansprakelijkheid, maar ook de kosten (advocaat, rechtbank) die je moet maken om die aansprakelijkheid af te weren zijn hoog.

 

#3 "Procederen is duur, maar als ik win dan krijg ik mijn advocaatkosten toch vergoed"

Procederen is iets dat een ultimum remedium zou moeten zijn indien een contractpartij niet doet wat hij verplicht is te doen. Aan procederen gaat dus bij voorkeur een periode van onderhandelingen en misschien zelf een mediation vooraf. Dat kost tijd en energie en vaak ook geld in de vorm van advieskosten. Maar ook indien een schikking wordt getroffen, zal in de regel iedere partij water bij de wijn hebben gedaan. Ook dat kost geld. Maar echt kosten ga je pas maken zodra de rechtbank wordt ingeschakeld: de advocaat, de deurwaarder en het griffierecht van de rechtbank, het loopt allemaal heel snel op. Met grote onzekerheid van de uitkomst in het vooruitzicht. Die onzekerheid betreft niet alleen het vonnis, maar ook de vraag of uw wederpartij aan het einde van de rit nog wel verhaal biedt, mocht u de zaak winnen. Maar gesteld dat u na een paar jaar procederen wint, dan wijst de rechtbank inderdaad meestal ook de proceskosten toe. Die proceskosten zijn gebaseerd op een door de rechtbanken gehanteerde staffel. Per proceshandeling krijgt u een bedrag toegewezen. Maar dat bedrag dekt bij lange na niet de werkelijke kosten die u heeft moeten maken. U blijft per saldo met een flinke kostenpost zitten.

 

# 4 "Ik ben automatisch eigenaar van de handelsnaam en andere intellectuele eigendom die mijn bedrijf produceert."

De meeste ondernemers registreren hun handelsnaam bij de Kamer van Koophandel en denken dat daarmee de IE rechten zijn gewaarborgd. Helaas, het recht op een handelsnaam wordt gevestigd door deze in het handelsverkeer daadwerkelijk te gebruiken. Indien u dus een aantal handelsnamen bij de KvK deponeert, maar u doet er verder niets mee, dan kan een ander deze handelsnamen doorgaans gewoon gebruiken. Om bescherming te krijgen is dus meer nodig. Indien het gaat om merknamen, dan is inschrijving in het Benelux merkenregister de geëigende weg. Met een depot (mits erkend) zijn de rechten op het merk gewaarborgd.

Voor domeinnamen geldt net als bij handelsnamen dat registratie onvoldoende is om een onaantastbaar recht op het domein te vestigen. Indien u de handelsnaam niet gebruikt of het merk niet hebt, dan kan een partij die wel actief de handelsnaam gebruikt of het merkrecht heeft deze vaak met succes claimen.

Indien u softwareontwikkelaars inhuurt of andere externe personen opdracht geeft om zaken voor u te ontwerpen of te ontwikkelen, dan berust het IE bij die externe partijen en niet bij u. Als u zelf het IE wilt hebben, dan moet u dat dus in een contract duidelijk regelen.

Kortom, bescherm adequaat de actieve handelsnamen en de merken die voor u van waarde zijn en zorg voor goede contracten met leveranciers van zaken met IE aspecten.

 

#5 "Een topadvocaat is de garantie op succes in de rechtszaal"

Vooraf: de term ‘topadvocaat’ is een uitvinding van de media en niet van de advocatuur zelf. De kwalificatie is doorgaans gereserveerd voor pleiters die op de nationale treurbuis verschijnen en u daarom twee keer het normale uurtarief in rekening brengen. Maar journalisten hebben helaas geen benul of een advocaat goed of slecht is.

Een goede advocaat met up to date vakkennis en goede kennis van procesrecht is essentieel voor een succesvolle procedure. Maar ook een goede advocaat verliest de zaak indien u niet in uw recht staat. Maar als vooraf altijd helder zou zijn wie in zijn recht staat, zullen er geen rechtszaken worden gevoerd. De onzekerheid over uw rechtspositie moet u daarom zoveel en zo snel mogelijk wegnemen. Dan is het noodzakelijk dat u in een vroeg stadium van een geschil juridisch advies inwint. De advocaat kan het onderhandelingsproces sturen en indien het uiteindelijk toch tot een procedure komt, is het dossier al opgebouwd. Dat biedt een goede basis voor succes in een procedure. Te vaak zie je dat partijen maandenlang blijven steggelen, vaak aangespoord door 'adviseurs', waarbij over en weer allerlei stellingen worden ingenomen, die niet altijd even bevorderlijk zijn voor de kansen in de zaak. Bovendien is er het risico dat een vordering verjaart of zelfs vervalt in de vaak lange periode van onderhandelingen.

Tijdig juridisch advies inwinnen versnelt het schikkingsproces en verhoogt aanmerkelijk de kansen op succes in een procedure. Maar ook een topadvocaat staat in zijn hemd als u de zaken niet op orde heeft.