Iedere ondernemer heeft van tijd tot tijd behoefte aan advies over een juridisch aspect van zijn onderneming. Veel voorkomende zaken zijn vragen over arbeidsrecht of problemen met de incasso van vorderingen. Wat minder vaak zullen er vragen zijn over contracten of over overname van een ander bedrijf. Wie benader je dan om dat
advies in te winnen of om eens te klankborden? De accountant? De boekhouder? Het incassobureau of de rechtsbijstandsverzekeraar? Of toch de advocaat?

Uit onderzoek blijkt dat voor ondernemers binnen het MKB de drempel om een advocaat te benaderen nog erg groot is. Er is in de afgelopen decennia een beeld ontstaan over advocaten dat niet onverdeeld positief is. De advocaat heeft het imago erg duur te zijn en in een ivoren toren te zitten. Bovendien zouden advocaten alleen maar geïnteresseerd zijn om een probleem zo snel mogelijk te laten escaleren en bij de rechter te brengen, zodat hij de ‘teller’ kan laten open om daarmee de toch al niet rijkelijk gevulde portemonnee van de cliënt nog leger te maken. Ongetwijfeld heeft de advocatuur dat beeld deels zelf in de hand gewerkt en sommige media doen hun best om dat beeld te versterken, maar toch wil ik hier een ander beeld neerzetten. De advocatuur is door veranderende marktomstandigheden gedwongen om haar positie in die markt opnieuw te bepalen. Niets is meer zeker en niets is meer zoals het was. De vraag die voorligt is deze: waarom zou je naar een advocaat gaan, als je je probleem ook kunt neerleggen bij een accountant of een rechtsbijstandsverzekeraar?

Het antwoord is simpel: omdat alleen een advocaat echt onafhankelijk en partijdig is en met zijn kennis en ervaring in rechtszaken en de met basis die de opleiding tot advocaat biedt, zich onderscheidt van de ‘algemene’ juristen en adviseurs die deze ervaring doorgaans niet hebben. Ervaring met rechtszaken en onderhandelingstrajecten is onmisbaar om een ondernemer adequaat te kunnen adviseren over de (juridische) risico’s van een bepaalde situatie. Het opstellen van een contract kun je alleen goed doen indien je echt begrijpt waar de voetangels en klemmen zitten. Een contract dat door een algemeen adviseur is opgesteld mist vaak de detaillering en de scherpe formulering van bepalingen, die een advocaat er juist in legt. De aspecten die de ondernemer juist moeten beschermen zijn bij een advocaat vaak beter uitgewerkt. De juristen die bij accountantskantoren werken hebben meestal niet de praktijkervaring in ingewikkelde juridische geschillen die nodig is om een ondernemer goed te kunnen adviseren. Hetzelfde geldt voor juristen die bij rechtsbijstandsverzekeraars werken. Het verschil tussen een goed advies en een matig advies is vaak te herleiden tot werkelijk inzicht in de materie. Goede advocaten hebben met hun ervaring dat inzicht doorgaans wel en maken daar het onderscheid. Daarnaast is de beroepsethiek van groot belang voor de beshcerming van de belangen van de cliënt.  Voor de advocaat geldt maar één belang, namelijk dat van zijn cliënt. Andere advisuers, en vooral die bij rechtsbijstandverzekeraars, hebben daarnaast ook nog het belang om de kosten van rechtsbijstand, die uit de grote pot komt, laag te houden. En dat is vaak niet in het belang van de cliënt. Een rechtsbijstandsjurist zegt het belang te dienen van de cliënt, maar in werkelijkheid is het alleen maar het budget dat telt. Het belang van de DAS en ARAG zit hem in het beperken van de kosten van rechtsbijstand en niet in het belang van de cliënt. Zelfs indien een schikking voor de cliënt niet het beste resultaat zou opleveren, wordt zo'n schikking er door gedrukt om de kosten van de verzekeraar te besparen. Tel daarbij op de afgemeten aandacht die voor ieder dossier beschikbaar is en de vaak onervarenheid van de juristen en de business case wordt voor de ondernemer al een stuk minder rooskleurig.

Dat advocaten soms duur zijn kan niet worden ontkend. Echter de laatste jaren is ook daar, mede door concurrentie van andere rechtsbijstandverleners, een flinke kentering zichtbaar. Er is grote differentiatie in de tariefstelling en steeds vaker bieden advocaten hun diensten aan tegen vaste scherpe prijzen. In procedures
kunnen afspraken worden gemaakt over vaste prijzen en resultaatafhankelijke
beloning. Waar advocaten voorheen vaak alleen werden ingeschakeld voor werkelijk ingewikkelde zaken, zijn zij door hun gevarieerde prijsstelling en de mogelijkheid tot het maken van prijsafspraken, ook voor de minder ingewikkelde kwesties een prima aanspreekpunt.

Advocaten zijn voor de MKB ondernemer naar mijn oordeel als juridisch adviseur een beter alternatief dan de accountant of de rechtsbijstandsverzekeraar. Kwaliteit is op dit moment de nummer één prioriteit binnen de Orde van Advocaten. En met de steeds scherpere tarieven is die kwaliteit ook betaalbaar.

 

Robert Bakker