Door: Robert Bakker

VOF

In een vennootschap onder firma is iedere vennoot hoofdelijk aansprakelijk voor de schulden van de vennootschap. Hetzelfde geldt voor de beherende vennoten in een commanditaire vennootschap. Tot zover niets nieuws. Tot voor kort echter waren vele juristen en anderen die in de praktijk met de vof en cv te maken hebben, zoals accountants en notarissen, in de veronderstelling dat nieuwe vennoten schuldeisers niet aansprakelijk kunnen worden gehouden voor op het moment van toetreden reeds bestaande schulden.

Toetredende vennoot ook aansprakelijk voor bestaande schulden

In een recente uitspraak heeft de Hoge Raad voor het eerst in haar bestaan zich hierover uitgelaten. In die uitspraak heeft de Hoge Raad gezegd dat er voor de beperkte uitleg van de aansprakelijkheid van nieuwe toetreders vennoten rechtens geen rechtsgrond bestaat. Daarmee heeft de hoge Raad een einde gemaakt aan de onzekerheid over de aansprakelijkheid van vennoten in een vennootschap onder firma en een commanditaire vennootschap.

Reden voor diepgaander boekenonderzoek vooraf

Het gevolg van deze uitspraak is dat ondernemers die overwegen om toe te treden tot een vennootschap onder firma of een commanditaire vennootschap zich in voldoende mate rekenschap moeten geven van het risico dat zij bij toetreden tot deze vennootschappen nemen. Waar de toetredende vennoot zich voorheen niet al te zeer hoefde te bekommeren over de omvang van bestaande schulden van de vennootschap, zal hij zich nu zeer nauwkeurig moeten informeren over de aard en omvang van de bestaande verplichtingen van de vennootschap. Indien hij op verplichtingen stuit waarvoor hij niet persoonlijk aansprakelijk wenst te zijn, zal hij met zijn mede vennoten duidelijke afspraken moeten maken voor de situatie waarin hij wordt aangesproken voor die oude schulden. Het ondertekenen van een standaard vof contract zal in dat verband zeker onvoldoende zijn.

 

CV

Ook van recente datum is een uitspraak van de hoge Raad over het beheerverbod in commanditaire vennootschap voor commanditaire vennoten. Het beheerverbod houdt in dat een commanditaire vennoot geen daden van beheer mag verrichten, ofwel hij dient zich niet als vertegenwoordiger van de commanditaire vennootschap te gedragen. Doet hij dat wel dan wordt hij hoofdelijk aansprakelijk voor bestaande en toekomstige schulden van de vennootschap als ware hij beherend vennoot. Doorgaans werd uitgegaan van de regel dat overtreding van het beheerverbod altijd tot hoofdelijke aansprakelijkheid van de commanditaire vennoot leidt. De Hoge raad heeft nu bepaald dat een dergelijke consequentie te ver gaat.

Ouders als stille vennoten in bedrijf van hun kind

In de zaak waar de uitspraak is gedaan waren de ouders van een jonge ondernemer commanditaire vennoten. Bij de verkoop van de onderneming werd met de verhuurder een afspraak gemaakt de ook door de ouders werd ondertekend. De verhuurder was op de hoogte van de cv constructie en de positie van stille vennoot die de ouders hadden. Desondanks sprak de verhuurder de ouders aan, stellende dat zij met de ondertekening zich als beherend vennoot hebben gedragen en daarom hoofdelijk aansprakelijk zijn. De Hoge Raad heeft bepaald dat in een dergelijke situatie waarin de crediteur bekend is met het stille karakter van de handelende vennoot, hem geen beroep toekomt op de hoofdelijke aansprakelijkheid. Met deze uitspraak is het Nederlandse vennootschapsrecht wat beter in evenwicht met de regels in de omringende landen.

Oplettendheid blijft geboden!

Uiteraard blijft gelden dat de beherende vennoot moet oppassen dat hij geen beheersdaden verricht, want de wetenschap aan de zijde van de crediteur moet wel worden aangetoond. Kortom, blijft op uw hoede. De cv met een kind waarin de ouders stille vennoten zijn en het kind beherend vennoot kan alleen worden vertegenwoordigd door het kind. Op overtreding staat in beginsel nog steeds de sanctie van hoofdelijke aansprakelijkheid.